Iconen van de Rivierenbuurt
Langs de Amsterdamse iconen van de Rivierenbuurt
Goede vrienden Floor van Spaendonck en Gijs Stork houden van de stad en haar verhalen.
Deze keer lopen ze langs Amsterdamse iconen in de Rivierenbuurt.
December 2021
A.
We vertrekken bij ‘het geheugen’ van de Rivierenbuurt: boekhandel Jimmink op de Rooseveltlaan 62. Een beroemde winkel, want hier werd in 1942 het dagboek verkocht dat Anne Frank voor haar dertiende verjaardag kreeg. Jimmink heette toen nog Boekhandel Blankevoort, maar de band met Anne Frank is in 1978 overgegaan op de nieuwe eigenaar Gert-Jan Jimmink. Toeristen die speciaal voor de herinnering aan Anne Frank komen, weten de boekhandel te vinden om er een dagboek te kopen. Jimmink is ook initiatiefnemer van het standbeeld van Anne op het achtergelegen Merwedeplein en zorgt voor het behoud van het woonhuis waar de familie Frank tussen 1933 en 1942 woonde.
Boekhandel Jimmink.
B.
Als ode aan burgemeester Ed van Thijn, die op 19 december overleed, lopen we door de Hunzestraat. Op nummer 27 bracht Van Thijn zijn vroege jongensjaren door. Hij woonde daar tot aan het begin van de oorlog, waarna een ellendige vlucht langs vele onderduikadressen startte.
C.
Op naar het ateliercomplex aan de Zomerdijkstraat, dat vanwege het functionalistische karakter een sleutelwerk is in de Nederlandse architectuur van de jaren dertig. De architecten Zanstra, Giesen en Sijmons ontwierpen het complex, geïnspireerd door het werk van architect Le Corbusier. Iconische kunstenaars hebben kleur gegeven aan het complex, zoals verzetsheld Gerrit-Jan van der Veen, beeldhouwer Paul Grégoire, kunstenaar-schrijver Jan Wolkers, en momenteel beeldhouwer Jet Schepp (de maker van het beeld van Anne Frank op het Merwedeplein). Zij woonden achtereenvolgens in atelierwoning 22.
D.
We lopen naar het De Mirandabad, uit 1932, een ander icoon van de Rivierenbuurt. Het werd opgericht door wethouder De Miranda, die zwemmen tot zijn verkiezingsbelofte had gemaakt: ‘Wil je bajen, wil je zwemmen, moet je De Miranda stemmen’. Het zwembad heeft sinds de oprichting altijd voor de nodige ophef in de stad gezorgd. Als eerste ‘gemengdzwemmenbad’ in Amsterdam ontstond er veel consternatie, en later waren er klachten over de kosten van het dure tropisch zwemparadijs (met als wapenfeit dat Michael Jackson en zijn broers er optraden bij de heropening).
En vorig jaar kwamen de nieuwsploegen naar het De Miranda omdat de badmeesters ervoor zorgden dat buiten zwemmen het hele jaar door mogelijk bleef – ook tijdens de lockdown, met wachtrijen tot gevolg.
Het De Mirandabad.
E.
Aan de Amstel ligt begraafplaats Zorgvlied, eveneens iconisch, omdat de rich and famous van de stad hier eeuwige rust vinden. Een plaats waar elke begraafwens vervuld wordt, met de meest uiteenlopende graven tot gevolg. Het park is in 1870 ontworpen door tuinarchitect Zocher op de voormalige buitenplaats Zorgvlied. Behalve dierbare familie en vrienden van onbekende stadgenoten, rusten hier vele bekende Amsterdammers. Zoals de familie Carré, zanger Herman Brood, kunstenaar Peter Giele, zangeres Liesbeth List, astronaut Wubbo Ockels, schrijver Annie M.G. Schmidt, zanger Ramses Shaffy en schilder Carel Willink.
Begraafplaats Zorgvlied. Het schrijversmonument op initiatief van Gert-Jan Jimmink, Boekhandel jimmink
F.
Na Zorgvlied slaan we vanaf de Amstel rechtsaf om via het Rozenoordpad enkele beeldbepalende nieuwbouwprojecten tegemoet te lopen. Als eerste zie je aan je rechterhand de achterzijde van woongebouw Sud uit 2020, van architectenbureau Office Winhov. Bijzonder, want van dit bureau kom je in de stad vooral indrukwekkende restauraties tegen zoals het Amstelstation, ’t Trippenhuis, het voormalige V&D-warenhuis en het W Hotel, en nu dus een geheel nieuw pand.
Vlak naast Sud heeft pakkenkoning Fokke de Jong zijn Suitsupplyhoofdkantoor laten bouwen door Bjarke Ingels. Deze Terrace Tower is het eerste gebouw van dit Deense architectenbureau in Nederland. Interessant is dat deze krachtpatser tegenover een andere blikvanger staat: het recent gebouwde en tevens grootste hotel in de Benelux, nhow Amsterdam RAI van OMA-architect Rem Koolhaas. Het ontwerp is simpelweg ontleend aan de reclamezuil uit 1961 die voor de RAI staat, en bestaat uit een stapeling van driehoekige elementen, met 650 kamers op 24 verdiepingen.
Hotel nhow Amsterdam RAI.
De RAI recalamezuil, die de inspiratie vormde voor Hotel nhow.
De vrolijke poortwachtersbeelden van kunstenaar Guillaume Bijl
G.
We lopen langs de RAI, via de vrolijke poortwachtersbeelden van kunstenaar Guillaume Bijl, naar Bowling Knijn aan het Scheldeplein. Het pand van de befaamde bowlingbaan is recent door Dok architecten in ere hersteld. Het gebouw werd in 1931 door architect Dekker ontworpen voor garage Sieberg. Tijdens de bouw kreeg het de bijnaam ‘het glazen paleis’. De familie Knijn begon hier in de jaren zestig een showroom voor automerk Fiat en later, in 1971, Knijn Bowling.
Het gebouw werd in 1931 door architect Dekker ontworpen voor garage Sieberg.
H.
We lopen de Rivierenbuurt weer in en eindigen waar we begonnen zijn – met Anne Frank – door langs de 6e Montessorischool Anne Frank aan de Niersstraat 41-43 te lopen. Daarna verder naar Geleenstraat 1, waar Anne ijsjes at bij Oase, over het Merwedeplein met het beeld uit 2005 door kunstenaar Jet Schepp (de beeldhouwster van het beeldje van Anne Frank op het Merwedeplein), en langs haar woonhuis Merwedeplein 37-2 met de Stolpersteine voor de familie Frank – om ons ten slotte voor een nieuw dagboek te melden bij Jimmink.
De Stolpersteine voor de familie van Anne Frank, op het Merwedeplein. Deze Stolpersteine (Struikelstenen) werden
op initiatief van de Gretel Bergmann Schule gelegd. Zie ook deze link Struikelstenen Gretel Bergmann Schule
klik hier op de foto voor meer informatie over het boek van Gijs & Floor